X
Η αυχενική μοίρα της σπονδυλικής στήλης συνιστά ένα δίκτυο νεύρων, οστών, αρθρώσεων και μυών, το οποίο παρουσιάζει εξαιρετικό βαθμό συντονισμού. Σε αυτό, οι αυχενικοί δίσκοι απορροφούν τους κραδασμούς μεταξύ των οστών.
Οι σύνδεσμοι και οι μύες που είναι τοποθετημένοι πάνω στους σπονδύλους της αυχενικής μοίρας συμβάλλουν στη σταθερότητα της δομής αυτής. Με αυτό τον τρόπο, παρέχεται υποστήριξη και επιτρέπεται σημαντικός βαθμός κινητικότητας στο κεφάλι. Ωστόσο, δεν είναι λίγες οι φορές που εκδηλώνονται επώδυνα συμπτώματα στη συγκεκριμένη περιοχή, τα οποία προκαλούν πόνο ή δυσκαμψία, μια κατάσταση που είναι ευρέως γνωστή ως αυχενικό.
Η συγκεκριμένη «πάθηση» εντοπίζεται με αυξανόμενη συχνότητα σε σημαντικό μέρος του πληθυσμού, συνήθως εξαιτίας της φθοράς και της γήρανσης. Πολλοί άνθρωποι βιώνουν περιστασιακά πόνο στον αυχένα ή δυσκαμψία. Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων το αυχενικό συνήθως υποχωρεί μέσα σε λίγες ημέρες ή εβδομάδες, αλλά μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα και για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, αποτελώντας χρόνια πάθηση.
Το αυχενικό εκδηλώνεται με συμπτώματα πόνου μέσα ή γύρω από την αυχενική μοίρα της σπονδυλικής στήλης. Ο πόνος μπορεί να εντοπίζεται κυρίως στην περιοχή του αυχένα ή να αντανακλάται και σε άλλες περιοχές όπως στους ώμους ή και σε όλη την περιοχή του άνω άκρου.
Τα συμπτώματα που παρουσιάζει ένα αυχενικό σύνδρομο μπορεί να είναι είτε ήπιας έντασης, είτε αρκετά έντονα. Εκδηλώνεται πόνος κατά τη διεξαγωγή συγκεκριμένων κινήσεων, αλλά και σε περιόδους ηρεμίας, ιδίως τις βραδινές ώρες που ο ασθενής προσπαθεί να ξεκουραστεί. Άλλα συμπτώματα αποτελούν η αίσθηση μουδιάσματος, καύσου, αλλά και η εκδήλωση πονοκέφαλου.
Ο πόνος στον αυχένα αποτελεί ένα κοινό σύμπτωμα πολλών διαφορετικών τραυματισμών και ιατρικών παθήσεων. Η περιοχή της αυχενικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης είναι αρκετά εύκαμπτη και υποστηρίζει το βάρος του κεφαλιού, επομένως είναι επιρρεπής σε τραυματισμούς και καταστάσεις που προκαλούν πόνο και περιορίζουν τη διενέργεια κινήσεων.
Οι αιτίες στις οποίες οφείλεται το αυχενικό σύνδρομο σχετίζονται τόσο με τη μυϊκή καταπόνηση, τους τραυματισμούς, αλλά και την ύπαρξη ορισμένων παθήσεων.
Σε πολλές περιπτώσεις ο πόνος στον αυχένα οφείλεται σε κακή στάση του σώματος ή προκαλείται από κάποια άβολη θέση, ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια του ύπνου.
Η υπερβολική χρήση των μυών που εφάπτονται στους σπονδύλους της αυχενικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης κατά τη διάρκεια επαναλαμβανόμενων ενεργειών ή επίπονων δραστηριοτήτων μπορεί να οδηγήσει σε δυσκαμψία και πόνο άλλες φορές, για την εκδήλωση αυχενικού ενοχοποιείται η μυϊκή καταπόνηση εξαιτίας τραυματισμών που πραγματοποιούνται είτε από κάποια πτώση ή κατά τη διενέργεια αθλητικών δραστηριοτήτων.
Βασική αιτία για την εκδήλωση αυχενικού συνδρόμου αποτελούν ορισμένες εκφυλιστικές παθήσεις όπως η οστεοαρθρίτιδα, η σπονδυλική στένωση ή η κήλη του μεσοσπονδύλιου δίσκου. Η οστεοαρθρίτιδα του αυχένα αποτελεί μια φλεγμονώδη πάθηση, κατά την οποία οι επιφάνειες των αρθρώσεων παρουσιάζουν σημαντικού βαθμού αλλοιώσεις, ενώ παράλληλα εντοπίζεται φλεγμονή.
Η φθορά των χόνδρων μεταξύ των σπονδύλων της αυχενικής μοίρας οδηγεί στη μείωση της απόστασης μεταξύ των οστών και σε προχωρημένες περιπτώσεις σε ενδεχόμενη τριβή τους, ενώ παράλληλα οι κραδασμοί απορροφώνται με δυσκολία.
Η βασικότερη αιτία εμφάνισης της συγκεκριμένης πάθησης είναι η φθορά της χονδρικής επιφάνειας λόγω αιτίων εκφυλιστικής αιτιολογίας όπως η γήρανση, η στάση του σώματος, οι βαριές χειρωνακτικές δραστηριότητες και η επαναλαμβανόμενη άσκηση πίεσης στην περιοχή του αυχένα.
Η σπονδυλική στένωση αποτελεί πάθηση που οφείλεται στη φθορά των σπονδύλων με την πάροδο των ετών. Η πάθηση αυτή εκδηλώνεται με στένωση του σπονδυλικού σωλήνα, με αποτέλεσμα την άσκηση πίεσης στα νεύρα ή το νωτιαίο μυελό. Όταν η πάθηση αυτή παρουσιάζεται στην αυχενική μοίρα μπορεί να καταστεί επικίνδυνη για την υγεία του ασθενούς, καθώς μπορεί να προκαλέσει βλάβη στο νωτιαίο μυελό, μια δομή με μεγάλη ευαισθησία στο να υποστεί μια ζημιά που να μη διορθώνεται.
Το αυχενικό μπορεί ακόμα να οφείλεται και στην ύπαρξη κήλης σε κάποιον από τους μεσοσπονδύλιους δίσκους της αυχενικής μοίρας. Οι μεσοσπονδύλιοι δίσκοι βρίσκονται ανάμεσα από τα οστά της σπονδυλικής στήλης ώστε να παρέχουν στήριξη και διευκόλυνση στη διενέργεια κινήσεων.
Η συγκεκριμένη πάθηση εκδηλώνεται όταν ένα μέρος/τμήμα του εσωτερικού περιεχομένου του μεσοσπονδύλιου δίσκου διαφεύγει μέσα στον σπονδυλικό σωλήνα από τον οποίο διέρχεται σημαντικός αριθμός νεύρων και ο ίδιος ο νωτιαίος μυελός. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να πιέζονται ή ακόμα και να παγιδεύονται τα νευρικά στοιχεία.
Η πάθηση αυτή μπορεί να οφείλεται στη σταδιακή φθορά των δίσκων εξαιτίας της γήρανσης, ενώ δεν αποκλείεται να προκληθεί και από κάποιο μικροτραυματισμό. Τα συμπτώματα της πάθησης περιλαμβάνουν πόνο, μούδιασμα ή αδυναμία στην περιοχή που νευρώνουν τα νεύρα που πιέζονται από την κήλη.
Το αυχενικό σύνδρομο μπορεί να οφείλεται επίσης σε κάποιο τραυματισμό. Οι οπίσθιες συγκρούσεις σε επιβάτες αυτοκινήτων συχνά οδηγούν σε τραυματισμό στον αυχένα, ο οποίος συμβαίνει όταν το κεφάλι τινάζεται προς τα πίσω και μετά προς τα εμπρός, καταπονώντας τους μαλακούς ιστούς του λαιμού αλλά και τους δίσκους.
Τέλος, ορισμένες πιο σοβαρές ασθένειες μπορεί να σχετίζονται με πόνο στον αυχένα, όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα, η μηνιγγίτιδα, η σπονδυλοδισκίτιδα και ο καρκίνος.
Το αυχενικό και ο πόνος που το συνοδεύει, εάν επιμένει για μήνες μπορεί να υποδηλώνει την ύπαρξη μιας υποκείμενης ιατρικής αιτίας που χρήζει αντιμετώπισης. Κατά συνέπεια, μπορεί να επηρεάσει τις καθημερινές δραστηριότητες και να έχει αρνητικό αντίκτυπο στην ποιότητα ζωής του ασθενούς εάν αφεθεί χωρίς θεραπεία.
Γι’ αυτό είναι σημαντική η έγκαιρη και αποτελεσματική θεραπευτική αντιμετώπισή του η οποία κινείται σε 3 άξονες. Αρχικά, συστήνεται φαρμακευτική θεραπεία με μη στεροειδή και μυοχαλαρωτικά ή και με κορτιζόνη (σε μερικές περιπτώσεις), για σύντομο χρονικό διάστημα.
Συνήθως, συνιστάται η εφαρμογή αυχενικών κολλάρων, τα οποία προσφέρουν την αναγκαία σταθερότητα και αποφόρτιση των μυών, παράλληλα με την έναρξη ενός προγράμματος φυσικοθεραπείας. Σε περίπτωση που τα συμπτώματα δεν υποχωρούν ή επιδεινώνονται, τότε συστήνεται η χειρουργική αντιμετώπιση.
Η Ιατρική Ομάδα της Ορθοπαιδικής Κλινικής OSTEON.
