Κατάγματα Ισχίου

Τα κατάγματα ισχίου αποτελούν μια από τις πιο σοβαρές καταστάσεις στην ορθοπεδική χειρουργική, με ιδιαίτερα σημαντικές επιπτώσεις για την ποιότητα ζωής, την κινητικότητα και τη λειτουργικότητα του ασθενούς. Συνήθως εμφανίζονται σε ηλικιωμένα άτομα, συχνά ως αποτέλεσμα πτώσης ή τραυματισμού, και μπορεί να απαιτούν επείγουσα χειρουργική παρέμβαση για την αποκατάσταση της άρθρωσης του ισχίου.

Τα κατάγματα ισχίου μπορούν να συμβούν σε διάφορες περιοχές του μηρού και της λεκάνης, με τα πιο συνηθισμένα να αφορούν την περιοχή του αυχένα του μηριαίου οστού. Η φύση του κατάγματος, η ηλικία και η γενική κατάσταση του ασθενούς καθορίζουν την επιλογή της θεραπείας και την προσέγγιση της αποκατάστασης.

Τα κατάγματα ισχίου συνήθως προκαλούνται από πτώσεις, αλλά οι παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνουν την οστεοπόρωση (η οποία καθιστά τα οστά πιο εύθραυστα), την ηλικία, και διάφορες άλλες καταστάσεις όπως η αρθρίτιδα, οι διαταραχές της ισορροπίας ή η κακή φυσική κατάσταση.

Σύμφωνα με έρευνες, η οστεοπόρωση και η εξασθένηση της οστικής πυκνότητας αποτελούν τους κυριότερους παράγοντες κινδύνου για τα κατάγματα ισχίου σε ηλικιωμένα άτομα. Η μελέτη του 2018 από τον [Davis et al.] (J Orthop Trauma, 2018) διαπιστώνει ότι περίπου το 30% των ατόμων ηλικίας άνω των 65 ετών θα υποστούν τουλάχιστον ένα κάταγμα κατά τη διάρκεια της ζωής τους, με τα κατάγματα ισχίου να είναι από τα πιο συνηθισμένα.

Τα κατάγματα ισχίου κατηγοριοποιούνται κυρίως ανάλογα με την τοποθεσία και τη σοβαρότητα του τραυματισμού:

1. Κατάγματα του αυχένα του μηριαίου: Πρόκειται για τα πιο κοινά κατάγματα ισχίου και συμβαίνουν στο άνω μέρος του μηριαίου οστού. Αυτά τα κατάγματα ενδέχεται να προκαλέσουν διαταραχή στην παροχή αίματος στην περιοχή, κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε νέκρωση της κεφαλής του μηριαίου.
2. Κατάγματα του μηριαίου σώματος: Αυτά τα κατάγματα συμβαίνουν στο κεντρικό τμήμα του μηριαίου οστού.
3. Κατάγματα της πυέλου: Πρόκειται για τραυματισμούς που αφορούν την περιοχή της λεκάνης και μπορεί να είναι πιο περίπλοκα. Τα κατάγματα της πυέλου ενδέχεται να απαιτούν εξειδικευμένη χειρουργική παρέμβαση και αποκατάσταση.

Τα πιο κοινά συμπτώματα ενός κατάγματος ισχίου περιλαμβάνουν:

• Οξύ πόνος στο ισχίο ή τη λεκάνη
• Δυσκολία στην κίνηση και στο βάδισμα
• Εμφάνιση αδυναμίας να μπορεί να ανταπεξέλθει κατά την όρθια στάση
• Επώδυνη παραμόρφωση ή περιορισμένη κινητικότητα στην περιοχή του ισχίου

Η διάγνωση πραγματοποιείται μέσω κλινικής εξέτασης και ακτινογραφίας. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να απαιτηθούν και άλλες απεικονιστικές εξετάσεις, όπως η αξονική τομογραφία (CT) ή η μαγνητική τομογραφία (MRI), για την ακριβή εκτίμηση του κατάγματος και της συμμετοχής των περιβαλλόντων ιστών.

Η αντιμετώπιση του κατάγματος ισχίου εξαρτάται από τον τύπο του κατάγματος, την ηλικία του ασθενούς, τη γενική του κατάσταση και τις προτιμήσεις του χειρουργού. Οι βασικές θεραπευτικές επιλογές περιλαμβάνουν:

1. Συντηρητική Θεραπεία (χωρίς χειρουργείο): Σε ορισμένες περιπτώσεις ή σε πιο ήπια κατάγματα, μπορεί να γίνει συντηρητική θεραπεία με ανάπαυση, φυσιοθεραπεία και χρήση βοηθημάτων βάδισης (π.χ. πατερίτσες). Αυτή η προσέγγιση χρησιμοποιείται σπανιότερα, καθώς τα κατάγματα ισχίου απαιτούν συχνά επείγουσα χειρουργική παρέμβαση.
2. Χειρουργική Αποκατάσταση: Οι περισσότεροι ασθενείς με κάταγμα ισχίου απαιτούν χειρουργική επέμβαση για την αποκατάσταση του οστού και την αποφυγή περαιτέρω επιπλοκών. Οι χειρουργικές επιλογές περιλαμβάνουν:

• Εσωτερική Σταθεροποίηση (π.χ., πλάκες και βίδες): Αυτή η μέθοδος χρησιμοποιείται κυρίως για καταγμάτων του αυχένα του μηριαίου. Το οστό συγκρατείται με πλάκες και βίδες ώστε να επιτευχθεί σταθερότητα και γρήγορη αποκατάσταση.
• Ολική Αρθροπλαστική Ισχίου (Ολική Αντικατάσταση Ισχίου): Σε περιπτώσεις σοβαρών καταγμάτων ή όταν υπάρχει σημαντική αρθρίτιδα ή εκφυλιστική αλλοίωση της άρθρωσης, η ολική αρθροπλαστική ισχίου μπορεί να είναι η καλύτερη επιλογή. Αυτή η επέμβαση περιλαμβάνει την πλήρη αντικατάσταση του ισχίου με ένα τεχνητό εμφύτευμα.
• Ημι-αρθροπλαστική Ισχίου: Σε μερικές περιπτώσεις, ειδικά σε ηλικιωμένους ασθενείς, η ημι-αρθροπλαστική μπορεί να είναι η πιο ενδεδειγμένη θεραπεία, αντικαθιστώντας μόνο την μηριαία κεφαλή.

Η αποκατάσταση μετά την χειρουργική αποκατάσταση ενός κατάγματος ισχίου είναι κρίσιμη για την αποκατάσταση της κινητικότητας και την αποτροπή μετεγχειρητικών επιπλοκών. Αμέσως μετά την επέμβαση, ο ασθενής θα πρέπει να ακολουθήσει πρόγραμμα φυσικοθεραπείας, που περιλαμβάνει ασκήσεις ενδυνάμωσης και κινητικότητας, υπό την καθοδήγηση φυσικοθεραπευτή.

Η φυσιοθεραπεία μπορεί να ξεκινήσει από τις πρώτες ημέρες μετά την επέμβαση και να συνεχιστεί για αρκετούς μήνες. Η ταχύτερη αποκατάσταση της κινητικότητας μειώνει τις πιθανότητες επιπλοκών, όπως η ανάπτυξη θρόισμα αίματος, και βοηθά τον ασθενή να επιστρέψει στις καθημερινές του δραστηριότητες.

Όπως με κάθε χειρουργική επέμβαση, οι επιπλοκές είναι πάντα πιθανές, αν και με τις σύγχρονες τεχνικές και την έγκαιρη παρέμβαση οι κίνδυνοι έχουν μειωθεί σημαντικά. Οι πιο συνηθισμένες επιπλοκές περιλαμβάνουν:

• Λοίμωξη του χειρουργικού τραύματος
• Θρόμβωση (π.χ. φλεβική θρομβοεμβολή)
• Αποτυχημένη τοποθέτηση ή χαλάρωση του εμφυτεύματος
• Νεύρο-αγγειακές βλάβες στην ευρύτερη περιοχή