Αρθροπλαστική Ώμου

Η αρθροπλαστική ώμου είναι η επέμβαση με την οποία αντικαθίστανται η φθαρμένη άρθρωση του ώμου με μία πρόθεση η οποία αποτελείται από μεταλλικά υλικά, κεραμικό και πολυαιαθυλένιο. Η αρθροπλαστική ώμου είναι η καλύτερη μέθοδος για την μείωση του πόνου και την αποκατάσταση της κίνησης σε περιπτώσεις προχωρημένης αρθρίτιδας ώμου.

Ο ώμος σχηματίζεται από τρία οστά. Το οστό του βραχίονα (βραχιόνιο) , την ωμοπλάτη και την κλείδα. Η κύρια άρθρωση του ώμου σχηματίζεται από την κεφαλή του βραχιονίου οστού και από την ωμογλήνη της ωμοπλάτης. Αυτές είναι οι δύο επιφάνειες που φθείρονται στην αρθρίτιδα του ώμου και η αντικατάστασή τους ονομάζεται αρθροπλστική ώμου.

Η άρθρωση του ώμου συμπληρώνεται από μυς και τένοντες οι οποίοι εξασφαλίζουν τόσο τη σταθερότητα, όσο και την κίνηση του ώμου.

Η αρθροπλαστική ώμου είναι απαραίτητη είτε στην περίπτωση της αρθρίτιδας του ώμου, είτε σε περιπτώσεις καταγμάτων όπoυ δεν είναι δυνατή η οστεοσύνθεση αυτών. Συγκεκριμένα η αρθροπλαστική ώμου είναι η ενδεδειγμένη επιλογή στις ακόλουθες καταστάσεις:

• Οστεοαρθρίτιδα ώμου
• Αρθρίτιδα μετά από ρήξη των τενόντων του ώμου (cuff tear arthropathy)
• Μετατραυματική αρθρίτιδα ώμου
• Ρευματοειδής αρθρίτιδα
• Άσηπτη νέκρωση κεφαλής βραχιονίου
• Συντριπτικά κατάγματα κεφαλής βραχιονίου

Η αρθροπλαστική ώμου είναι εξαιρετικά αποτελεσματική στη μείωση του πόνου. Ως επέμβαση δεν προκαλεί ιδιαίτερο πόνο και ο ασθενής μπορεί μετά την επέμβαση με τη χρήση απλών παυσίπονων για 2-3 μέρες να κινεί φυσιολογικά το χέρι του.

Στις περισσότερες περιπτώσεις το πρόγραμμα φυσιοθεραπείας μετά από μια αρθροπλαστική ώμου διαρκεί 4-6 εβδομάδες.

Από την 3-4^η μετεγχειρητική ημέρα ο ασθενής επιτρέπεται να εκτελεί απλές καθημερινές δραστηριότητες, όπως ντύσιμο , προσωπική υγιεινή και φροντίδα. Βαθμιαία και παράλληλα με το πρόγραμμα φυσιοθεραπείας ο ασθενής επανέρχεται μετά από 4-6 εβδομάδες σε πλήρες επίπεδο κίνησης και λειτουργικότητας.

Οι τύποι της αρθροπλαστικής ώμου είναι οι ακόλουθοι:

Ημιαρθροπλαστική, στην οποία αντικαθίσταται μόνο η κεφαλή στο βραχιόνιο οστό και τοποθετείται και ένας στυλεός μέσα στο οστό. Η αρθροπλαστική αυτή χρησιμοποιείται κυρίως σε περιπτώσεις καταγμάτων της κεφαλής του βραχιονίου.

Ανατομική ολική αρθροπλαστική, στην οποία αλλάζει τόσο η κεφαλή του βραχιονιίου , όσο και η αρθρική επιφάνεια της ωμογλήνης κατά την ανατομική αρχή.

Ανάστροφη ολική αρθροπλαστική ώμου, κατά την οποία η πρόθεση τοποθετείται αντίστροφα από την φυσιολογική ανατομία, έτσι ώστε να λειτουργήσει χωρίς τη βοήθεια των τενόντων του ώμου.

Αρθροπλαστική ώμου επιφανείας,(Εικ. 4) η οποία αποτελεί την πιο σύγχρονη μορφή της αρθροπλαστικής ώμου, όπου αφαιρείται μόνο ένα μικρό τμήμα της κεφαλής και αντικαθίσταται με μία μεταλλική πρόθεση χωρίς στυλεό. Ο τύπος αυτός της αρθροπλαστικής ώμου γίνεται συνήθως σε νεότερους ασθενείς που παρουσιάζουν μια εντοπισμένη βλάβη στην κεφαλή του βραχιονίου.

Η ανατομική αρθροπλαστική ώμου είναι σχεδιασμένη ώστε να λειτουργεί μόνο αν οι τένοντες του στροφικού πετάλου είναι ακέραιοι. Αντίθετα, η ανάστροφη ολική αρρθοπλαστική ώμου επιλέγεται όταν οι τένοντες (υπερακάνθιος και υπακάνθιος) έχουν υποστεί ρήξη και είναι μη λειτουργικοί. Στην περίπτωση αυτή το χέρι κινείται με τη βοήθεια του δελτοειδούς μυός.

Όταν η επέμβαση της αρθροπλαστικής ώμου διενεργείται από εξειδικευμένους χειρουργούς ώμους τα ποσοστά επιτυχίας είναι αρκετά υψηλά, άνω του 90% . Με βάση την διεθνή βιβλιογραφία ο ορθοπαιδικός χειρουργός ώμου θα πρέπει να κάνει περισσότερες από 30 αρθροπλαστικές ώμου μέσα σε ένα έτος για να θεωρείται άρτια εκπαιδευμένος.

Η νοσηλεία στο νοσοκομείο μετά από μια αρθροπλαστική ώμου είναι 1-2 μέρες. Ακολούθως ο ασθενής μπορεί να πάει στο σπίτι του, όπου κάθε δύο ημέρες απαιτείται αλλαγή στην τομή. Τα ράμματα αφαιρούνται 2 εβδομάδες μετά το χειρουργείο. Ενθαρρύνεται η κίνηση του χεριού μέχρι τα όρια του πόνου. Απαγορεύεται μόνο η άρση βάρους και η στήριξη στο χέρι με δύναμη.