Η αρθροσκόπηση γόνατος αποτελεί μία από τις πιο συχνά πραγματοποιούμενες ελάχιστα επεμβατικές χειρουργικές πράξεις στην Ορθοπεδική. Πρόκειται για διαγνωστικοθεραπευτική τεχνική υψηλής ακρίβειας που επιτρέπει την άμεση απεικόνιση και αξιολόγηση των ενδοαρθρικών δομών, ενώ ταυτόχρονα δίνει τη δυνατότητα θεραπευτικής παρέμβασης σε παθήσεις όπως οι ρήξεις μηνίσκου, οι χόνδρινες βλάβες και οι συνδεσμικές κακώσεις.

Σε αντίθεση με την κλασική ανοικτή χειρουργική, η αρθροσκόπηση προσφέρει σημαντικά πλεονεκτήματα όπως μικρότερο χειρουργικό τραύμα, μειωμένη μετεγχειρητική νοσηρότητα, ταχύτερη ανάρρωση και βελτιωμένη ποιότητα ζωής για τον ασθενή.

Προετοιμασία πριν την αρθροσκόπηση

Κλινική εκτίμηση και διάγνωση

Ο ορθοπεδικός χειρουργός πραγματοποιεί λεπτομερή κλινική εξέταση του γόνατος, λαμβάνει αναλυτικό ιατρικό ιστορικό και αξιολογεί τις απεικονιστικές εξετάσεις. Η μαγνητική τομογραφία αποτελεί τη μέθοδο επιλογής για την προεγχειρητική αξιολόγηση των μαλακών μορίων της άρθρωσης.

Προεγχειρητικός έλεγχος

Το προεγχειρητικό πρωτόκολλο περιλαμβάνει αιματολογικές εξετάσεις, ηλεκτροκαρδιογράφημα και, εφόσον απαιτείται, ακτινογραφία θώρακος. Οι εξετάσεις αυτές αποσκοπούν στην ασφαλή προετοιμασία του ασθενούς για την αρθροσκόπηση υπό αναισθησία και στον αποκλεισμό πιθανών αντενδείξεων.

Οδηγίες πριν την επέμβαση

Συνήθως απαιτείται αποχή από τροφή και υγρά για 6–8 ώρες πριν από τη χειρουργική πράξη. Ο ασθενής ενημερώνεται αναλυτικά για τη διάρκεια της επέμβασης, τη μετεγχειρητική φροντίδα και το αναμενόμενο πρόγραμμα αποκατάστασης.

Η διαδικασία της αρθροσκόπησης γόνατος βήμα-βήμα

1. Αναισθησιολογική διαχείριση

Η επέμβαση πραγματοποιείται υπό ελεγχόμενες συνθήκες αναισθησίας. Στις περισσότερες περιπτώσεις προτιμάται νωτιαία ή επισκληρίδιος αναισθησία, ενώ σε ορισμένες ενδείξεις μπορεί να εφαρμοστεί γενική αναισθησία. Η τελική επιλογή καθορίζεται από τον αναισθησιολόγο σε συνεργασία με τον ασθενή.

2. Χειρουργική τεχνική και τομές

Ο χειρουργός δημιουργεί δύο ή τρεις μικροτομές (διαμέτρου ελάχιστων mm) στο πρόσθιο τμήμα του γόνατος. Από τη μία τομή εισάγεται το αρθροσκόπιο, ένας λεπτός οπτικός σωλήνας με πηγή φωτισμού και κάμερα υψηλής ευκρίνειας, ενώ από τις άλλες εισάγονται εξειδικευμένα μικροεργαλεία για τη διενέργεια των θεραπευτικών παρεμβάσεων.

3. Ενδοαρθρική εξερεύνηση και θεραπευτική παρέμβαση

Μετά την απομάκρυνση του αρθρικού υγρού και τη διάταση της άρθρωσης με στείρο φυσιολογικό ορό, πραγματοποιείται συστηματική εξέταση όλων των αρθρικών διαμερισμάτων. Ανάλογα με το εύρημα, μπορούν να εφαρμοστούν:

  • Μερική μηνισκεκτομή ή μηνισκορραφή για ρήξεις μηνίσκου
  • Χόνδρινες τεχνικές όπως microfracture ή χρήση χόνδρινων αυτομοσχευμάτων
  • Αφαίρεση ελεύθερων σωμάτων ή υμενεκτομή σε περιπτώσεις υπερπλαστικού αρθρικού υμένα
  • Συνδεσμοπλαστική με ανακατασκευή συνδέσμων (π.χ. πρόσθιου χιαστού)

4. Διάρκεια επέμβασης

Η διάρκεια της αρθροσκόπησης ποικίλλει ανάλογα με την πολυπλοκότητα της βλάβης. Μία απλή μηνισκεκτομή ολοκληρώνεται σε περίπου 30 λεπτά, ενώ πιο σύνθετες επεμβάσεις, όπως η ανακατασκευή συνδέσμου, μπορεί να διαρκέσουν 60–90 λεπτά.

Μετεγχειρητική φάση – Ανάρρωση και αποκατάσταση

Άμεση μετεγχειρητική περίοδος

Ο ασθενής κινητοποιείται συνήθως λίγες ώρες μετά την επέμβαση. Η φόρτιση με το βάρος του σώματος στο χειρουργημένο άκρο επιτρέπεται αμέσως μετά την επέμβαση, συχνά με τη βοήθεια βακτηριών (πατερίτσες) για λίγες ημέρες, ανάλογα με το είδος της επέμβασης.

Διάρκεια νοσηλείας

Στις περισσότερες περιπτώσεις η νοσηλεία είναι σύντομη και δεν υπερβαίνει τις 24 ώρες, καθώς οι ασθενείς μπορούν να εξέλθουν από την κλινική την ίδια ή την επόμενη ημέρα.

Πρόγραμμα αποκατάστασης

Η φυσικοθεραπεία ξεκινά από τις πρώτες μετεγχειρητικές ημέρες, με στόχο την αποκατάσταση της κινητικότητας και της μυϊκής ισχύος. Το πρόγραμμα εξατομικεύεται με βάση το είδος της επέμβασης και τις λειτουργικές απαιτήσεις του ασθενούς.

Επιστροφή σε δραστηριότητες

Η επιστροφή σε καθιστική εργασία είναι εφικτή εντός λίγων ημερών. Η επανένταξη σε αθλητικές δραστηριότητες απαιτεί προοδευτική επιβάρυνση και μπορεί να κυμανθεί από 4 εβδομάδες έως 6 μήνες, ανάλογα με το είδος της επέμβασης, το άθλημα, τη βαρύτητα της αρχικής βλάβης και την ηλικία.

Η αρθροσκόπηση γόνατος αποτελεί ασφαλή, αποτελεσματική και τεχνολογικά προηγμένη χειρουργική μέθοδο, που συνδυάζει διαγνωστική ακρίβεια με θεραπευτική αποτελεσματικότητα. Με ελάχιστες τομές και περιορισμένο τραυματισμό των περιαρθρικών ιστών, εξασφαλίζει μειωμένο μετεγχειρητικό πόνο, ταχύτερη λειτουργική αποκατάσταση και γρήγορη επιστροφή του ασθενούς στις καθημερινές του δραστηριότητες.

Η επιτυχής έκβαση εξαρτάται από την προσεκτική προεγχειρητική αξιολόγηση, την τεχνική επάρκεια του χειρουργού και τη συνέπεια του ασθενούς στο πρόγραμμα αποκατάστασης.